رشد نقدینگی؛ آدرس دقیق تورم در معماری پولی مدرن
تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۰۲۶۹۴
در ادبیات اقتصادی عنوان می‌شود که رشد نقدینگی عامل اصلی تورم در میان‌مدت و بلندمدت بوده و اساساً یک پدیده پولی است بدین معنا که بدون تغییر در حجم پول، تورمی در اقتصاد وجود نخواهد داشت. این گزاره، گزاره درست و دقیقی است با این حال لحاظ چند نکته پایه‌ای پیرامون آن، به تلقی ما از رابطه نقدینگی و تورم کمک شایانی خواهد کرد:
1.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
2. معادلات پولی در اقتصاد کلان منعکس کننده تولید، پس انداز و مصرف در بخش واقعی اقتصاد هستند. خانوارها، به عنوان عاملان افتصادی درآمد خود را یا مصرف میکنند یا پس انداز. این پس انداز نیز یا در قالب وام به بخش تولید است یا در قالب نگهداری پول نقد (تقاضای سفته بازی). بنابراین پول معادل وجوهی است که خانوار در طی یک دوره زمانی یا مصرف کرده یا به صورت نقد نزد خود نگه می‌دارد و شبه پول معادل وجوهی است که پس انداز کرده و در قالب وام به بخش تولیدی رفته و در طی یک سال صرف تولید کالاها و خدمات اقتصاد می‌گردد. نقدینگی مجموع این دو مقدار است: پول و شبه پول. بنابر فرض مندرج در بند 1 ، در صورتی که در یک دوره مردم بخواهند بیشتر مصرف کنند یعنی میزان پس انداز را کاهش داده و مصرف فعلی را افزایش دهند، در اقتصاد تمامی کالاهای مصرفی مصرف کنندگان دچار افزایش قیمت ناشی از فشار تقاضا خواهند شد؛ اما آیا این افزایش قیمت، تورم است؟ جواب: خیر! تورم آن افزایشی در قیمتهاست که مستمر باشد نه صرفا در یک دوره اتفاق بیافتد. بنابر این در چنین اقتصادی، تورم وجود ندارد بلکه در بازار کالاهای مصرفی گرانی و در بازار کالاهای تولیدی رکود حاکم خواهد شد.
3. عوامل متعددی وجود دارند که تعادل نقدینگی (به معنای نسبت پول به شبه پول) را دستخوش تغییر قرار میدهند همچون تغییر ذائقه مصرفی، یا انواع شوکهای طرف عرضه. یکی از این دلایل، تغییر دیدگاه فعالین اقتصادی ناظر به نرخ‌های بازده انتظاری بین نگه داری مدت‌دار پول (در قالب پس‌انداز که منجر به ایجاد شبه پول می‌شود) و سایر اشکال دارایی‌ها (در قالب نگهداری پول نقد برای تقاضاهای سفته بازانه و خرید دارایی‌ها) است. زمانی که نرخ بازده سایر دارایی‌ها افزایش یابد، میزان شبه پول کاهش و حجم پول افزایش می‌یابد و در واقع، پول بجای آنکه در بخش تولیدی گردش کند، وارد بازارهای دارایی می‌شود. این اتفاق موجد دو اثر جدی است: اول کاهش میزان شبه پول به افزایش نرخ بهره (هزینه تمام شده پول برای تولید) منتهی خواهد شد و تولید را گرانتر خواهد کرد ؛ دوم افزایش گردش پول در بازار دارایی‌ها به گرانی در آن بازارها منجر خواهد شد. سوال: آیا افزایش قیمت دارایی‌ها به معنای تورم است؟ پاسخ: خیر! بنا بر فرض بند 1 ، این افزایش قیمت در صورتی استمرار خواهد داشت که با رکود (کاهش تقاضا) مواجه نگردد در صورتی که با فرض عدم تغییر موجودی پول در کل یک اقتصاد، وقوع گرانی در یک بازار به سوق یافتن پول به تقاضاهای کمتر میل پیدا کرده و در نتیجه نرخ های بازده انتظاری در آن بازار دارایی کاهشی خواهد شد و در نهایت تعادل شگل گرفته جدید، تعادل پایداری نخواهد بود.
4. آیا تورم طرف عرضه، وجود دارد؟ تورم سمت عرضه عبارت دقیقی نیست، اولا توجه به این نکته ضروری است که شوکهای سمت عرضه نهایتا منجر به اثرگذاری بر تولید گروهی از کالاها خواهد شد و بندرت می‌توان شوکی را عامل اثرگذار بر تولید تمامی کالاها و خدمات دانست. دوما اختلالات سمت عرضه اقتصاد در حوزه تولید برخی کالاها (و نه دارایی‌ها) منجر به نیاز بیشتر این بازارها به ورود پول خواهد شد. درصورتی که خلق پول در اقتصاد را برونزا فرض کنیم و همچنین فرض کنیم سیاستگذار پولی، عرضه پول را در پاسخ به این تقاضا افزایش ندهد، این نیاز بیشتر تولید به پول با افزایش رقابت بر سر پول به رشد نرخ سود پول، تغییر نسبت پول به شبه پول و در نتیجه به افزایش هزینه تمام شده وام برای تولید کننده همراه خواهد شد. این افزایش هزینه تمام شده پول نیز به رکود منتهی خواهد شد.
5. اما در صورتی که خلق پول در اقتصاد را درونزا بدانیم، به این معنا که بانک مرکزی در شرایط ایجاد شوک سمت عرضه اقدام به افزایش حجم پول (در قالب وام) کند و پول جدید در اختیار بخش تولیدی قرار دهد، در واقع با این وضعیت مواجه خواهیم شد که افزایش هزینه‌های تولید در اثر ایجاد شوک در ازای عرضه پول جدید و تطابق سیاست پولی با نیاز بخش تولیدی کاهش می‌یابد. نکته دقیق مساله اینجاست در چنین شرایطی، آنچه که تورم را ایجاد کرده، افزایش حجم پولی است که به نحو پیشینی در اقتصاد تولید می‌شود نه شوک سمت عرضه. به عبارتی تطابق سیاست پولی (خلق پول برای بخش تولید) با نیاز درونزای سمت عرضه اقتصاد ناشی از شوک ، تورم را به صورت پیشینی در اقتصاد رقم می‌زند ، در صورتی که اگر این تطابق نبود ، صرفا قیمتهای نسبی در اقتصاد تغییر کرده و رکود و گرانی بر اقتصاد حاکم می‌شد.
6. بانک های مرکزی با توجه به این موضوع که در صورت عدم تطابق با نیاز بخش واقعی، وقوع رکود تولیدی در بلندمدت به ضرر اقتصاد خواهد بود، در شرایط وقوع اختلالات در سمت عرضه اقتصاد، اقدام به افزایش حجم پول میکنند تا تعادل اقتصاد را به سمت بهبودی سوق دهند. این عمل از طریق تحمیل شرایطی ناخواسته بر خانوار از محل افزایش قیمتها (تورم) ایجاد می‌شود. بنابراین نمی‌توان تورم را یک پدیده در متن اقتصاد دانست بلکه تدبیری است که از سوی سیاستگذار به منظور جلوگیری از انحراف اقتصاد از تعادل بهینه خود بکار بسته می‌شود.
7. در ادبیات جدید بانکداری عنوان می‌شود که خلق پول در اقتصاد مدرن درونزاست و از هیچ خلق می‌شود. به این معنا که بانک مرکزی نقش فعالانه و انحصاری در خلق پول نداشته و صرفا از شرایط بازار تاثیر می‌پذیرد و می‌تواند تا درجاتی بر بازار و نرخ سود پول موثر باشد. باید توجه داشته باشیم که این معماری پولی مدرن که متشکل از بانک مرکزی، شبکه بانکی، پول اعتباری، خلق پول و ... است، مبنائاً به جهت حفظ و تقویت ساختار تولید صنعتی ایجاد شده است و دالّ مرکزی آن، حفظ و حراست از تولید صنعتی است. بدون توجه به این نکته نمی‌توان راهکار پیشنهادی اصلاحی دقیقی برای نظام بانکداری ارائه داد.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نرخ تورم نقدینگی افزایش حجم پول افزایش قیمت بخش تولیدی بخش تولید دارایی ها سمت عرضه پس انداز خواهد شد خلق پول شبه پول
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۰۲۶۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیش‌بینی بورس فردا ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در جریان معاملات انجام شده در بازار روز جاری نهایتا با رشد 650 واحدی کار را تمام کار البته که بازار در نیمه اول در مسیر نسبتا صعودی قرار داشت اما این روند ضعیف دوامی نداشت و در نیمه دوم مسیر نزولی را انتخاب کرد تا بازار عملا تغییر خاصی را به چشم نبیند.
بازار توان و قدرت رشد را ندارد از طرفی هم کاسه منفی شدن و افت خود را لبریز کرده است.
شاید اگر زیرساخت لازم برای دو طرف کردن بازار سرمایه هرچه زودتر فراهم می‌شد شاهد بهبود روند و ارزش معاملات در بازار سرمایه بودیم و بازار سرمایه همچنان جذابیت خود را برای سرمایه گذاری داشت.
این در حالی است که بازارهای موازی با بازار سرمایه از قابلیت دو طرف بودن استفاده میکنند و علاقمندان و معامله‌گران بیشتری را به خود جذب میکنند.
قادر معصومی مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس اظهار داشته است که تا زمانی که شرایط بازار سرمایه مساعد نشود عرضه‌ای صورت نخواهد گرفت. این در حالی است که کمی قبل تر از پایان سال 1402 عرضه‌های اولیه در بازار سرمایه متوقف شده است. البته بازهم فعالان بازار انتظار داشتند که این عرضه ها از ابتدای سال 1402 متوقف شود اما با اصرار رییس سازمان بورس هفته یک عرضه در سال گذشته به بازار وارد شد و این موضوع مورد انتقاد خیلی از فعالان این حوزه بوده است.
قادر معصومی در این خصوص این مطلب را اضافه کرده است که باید بازار کشش کافی برای عرضه‌ها اولیه را داشته باشد و نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه شود تا IPOها از سر گرفته شوند.
اما پای وزارت خارجه به تعطیلی پایان هفته‌ای باز شد و وزارت امور خارجه در راستای حمایت از فعالان اقتصادی بخش خصوصی با تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه موافقت کرد. این وزارتخانه در راستای بهبود شرایط اقتصادی کشور هم تعطیلی شنبه را به دولت پیشنهاد داده است!
وزیر صنعت ، معدن و تجارت هم اعلام کرده است که امسال تلاش خواهیم کرد که ظرفیت تولید را افزایش دهیم. او گفته ما به ظرفیت تولید 5 هزار خودرو در روز رسیدیم و تلاش داریم که این را حدود 20 درصد افزایش دهیم که خیلی جهش بسیار بزرگی است. در بحث واردات خودرو ، قصد داریم تعادل بهتری در تامین تقاضای بازار و بحث ناترازی به وجود بیاوریم و اخبار خیلی خوبی در این زمینه داریم. تاکسی‌های برقی را واردات کرده‌ایم و مردم می‌توانند ثبت‌نام کرده و بخرند.
این در حالی است که به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد ارقام خودروهای دپو شده در گمرکات کشور از زبان مسئولان امر کاملا در تضاد با هم است.
دنیای اقتصاد این طور نوشته که طی یک ماه گذشته ارقام متفاوتی از خودروهای وارداتی دپو شده در گمرکات کشور و مناطق آزاد منتشر شده است. بطوریکه وزیر صمت خودروهای متوقف مانده در گمرکات را 50 هزار دستگاه اعلام کرده این در شرایطی است که معاون وی و رییس سازمان توسعه تجارت مدعی است، 13 هزار خودروی وارداتی دپو شده است. با این حال احسان خاندوزی وزیر اقتصاد ماه گذشته اعلام کرد ۲۰هزار دستگاه خودرو در آستانه ورود به گمرکات کشور قرار دارند.
بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهرانبا توجه به رشد مس در بازارهای جهانی این انتظار برای افزایش قیمت فملی در بازار روز جای وجود داشت تا این نماد بتواند تاثیر خوبی را روی شاخص کل نیز قرار دهد . فملی امروز به تنهایی بیش از 2900 واحدی شاخص کل را مثبت کرد اما نمادهای دیگر اجازه رشد شاخص کل را نداند و مسیر شاخص کل صعودی نشد.
از منظر تکنیکالی همچنان سایه سنگین سقف کانال صعودی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بر سر شاخص کل سنگینی می‌کند و اجازه رشد به شاخص کل داده نمی شود اما اهالی بازار همچنان معتقد هستند که بازار می تواند به اعداد بالاتری برسد چرا که قیمت دلار در بازار آزاد کمی عقب نشسته است و این موضوع را نشانه ای برای کاهش تنش های منطقه ای می بینند.
معافیت مالیات عایدی بر سرمایه در بازار بورس هم به همراه افزایش قیمت دلار نیما می تواند از دیگر عواملی باشد که بازار برای صعود شاخص کل روی آنها حساب باز می‌کند و یا حداقل به این موارد در تحلیل های خود وزن بیشتری خواهد داد.
منبع: اکو ایران
tags # بورس سایر اخبار
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»